Teknoloji dünyasının parlayan yıldızı yapay zeka (AI), arka planda korkutucu bir çevre maliyeti yaratıyor. Euronews’in aktardığı araştırmaya göre, sadece yapay zeka sistemlerini çalıştıran veri merkezlerinin karbon salımı, bir ülkenin veya devasa bir metropolün salımına eşit hâle geldi.
Karbon Salımı: Norveç’i Geride Bıraktı
Veri merkezlerinin enerji tüketimi kaynaklı karbon salımı tahminleri endişe verici boyutlarda.
- Tahmini Salım: 32,6 milyon ile 79,7 milyon ton CO2 arasında.
- Kıyaslama (Düşük Senaryo): Bu miktar, Norveç’in 2023 yılındaki toplam salımına (31,5 milyon ton) denk geliyor.
- Kıyaslama (Yüksek Senaryo): New York şehrinin toplam yıllık salımını (52,2 milyon ton) dahi aşıyor.
Su Tüketimi: 2025 İçin Kritik Uyarı
Sunucuları soğutmak için harcanan su miktarı da en az enerji kadar büyük bir sorun. 2025 yılı projeksiyonlarına göre:
- Tüketim: 312,5 ile 764,6 milyar litre arasında su harcanacağı öngörülüyor.
- Gizli Tüketim: Bu suyun büyük kısmı doğrudan soğutma için değil, elektriğin üretilmesi aşamasındaki dolaylı tüketimden kaynaklanıyor (Doğrudan kullanımdan 4 kat daha fazla).
Avrupa Daha “Yeşil”, ABD Daha “Kirli”
Veri merkezlerinin konumu, çevresel etkiyi doğrudan değiştiriyor:
- ABD: Dünya veri merkezlerinin %45’ine ev sahipliği yapıyor. Elektrik üretimindeki karbon yoğunluğu (321 gram/kWh) yüksek.
- Avrupa: Veri merkezlerinin %15’ini barındırıyor. Ancak elektrik şebekeleri daha temiz olduğu için (174 gram/kWh) karbon ayak izi küresel ortalamanın (445 gram/kWh) çok altında.
Teknoloji Devleri Şeffaf Değil
Araştırmanın en dikkat çeken kısmı ise Amazon, Apple, Google ve Meta gibi devlerin sessizliği. Şirketler enerji tüketimlerinin arttığını kabul ediyor ancak bunu genel “dijital hizmetler” başlığı altında sunuyor. Yapay zekanın tek başına ne kadar enerji ve su tükettiğine dair ayrıştırılmış net veriler paylaşılmıyor.
