Uzun süre yüksek kan şekeri, sinir ve damarlar üzerinde ciddi hasarlara yol açabilir. Bu durum, diyabet hastalarında ayaklarda ortaya çıkan sinir hasarını tetikler ve zamanla ilerleyerek yara oluşumu ve enfeksiyon riskini artırır. Eğer bu süreçte önlem alınmazsa, enfeksiyonlar kontrol edilemez hale gelir ve kalıcı kayıplar veya ampütasyon gerekebilir.
Sağlıklı yaşam tarzı ve düzenli kan şekeri takibi, diyabetik ayak hastalıklarının önlenmesinde temel rol oynar. Anadolu Sağlık Merkezi’nden Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Rıza Aytaç Çetinkaya, özellikle lif oranı yüksek, rafine şeker ve işlenmiş gıdalardan uzak beslenmenin kan şeker dalgalanmalarını önlemede ve damar ile sinir sağlığını koruyarak ayak sağlığını desteklemede önemli olduğunu vurguluyor.
Beslenme Alışkanlıkları ve Diyabetik Ayak Koruması
- Baklagiller kan şekerini dengeliyor: Yavaş sindirilen karbonhidratlar, insülin seviyelerini düzenleyerek kan şekerinin stabil kalmasını sağlar. Bu, diyabetik ayak yaralarının tedavisinde önemli bir adımdır.
- Yüksek protein yara iyileşmesini hızlandırır: Proteinler, hücre ve doku onarımını destekler. Tavuk, hindi, balık, yumurta ve baklagiller gibi besinler yüksek kaliteli protein kaynaklarıdır.
- Sağlıklı yağlar enflamasyonu azaltır: Omega-3 yağ asidi içeren gıdalar, örneğin somon, ceviz ve chia tohumu, enflamasyonu engelleyerek yaraların iyileşmesini hızlandırır.
- C ve E vitamini bağışıklığı güçlendirir: Portakal, kivi, biber gibi C vitamini kaynakları ile fındık ve yeşil yapraklı sebzelerden alınan E vitamini, cilt onarımını teşvik eder ve oksidatif stresle savaşır.
- Magnezyum ve çinko yara iyileşmesini destekler: Deniz ürünleri, et, kabak çekirdeği ve fasulye magnezyum ve çinko açısından zengindir. Bu mineraller, hücrelerin onarımını hızlandırır.
- Rafine gıdalar kan şekerini hızla yükseltir: Şeker ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak, kan şekerinin stabil kalmasını sağlar ve ayak sağlığını korur.
Uzmanlar, sağlıklı beslenme ve düzenli kontrolün yanı sıra, uygun ayak bakımı ve hijyenin de diyabetik ayak hastalıklarından korunmada kritik olduğunu belirtiyor. Bu bilinçli yaklaşım sayesinde, diyabet hastaları yaşam kalitelerini artırabilir ve ciddi komplikasyonların önüne geçebilirler.