Gemi arzında yaşanan darboğaz
Tanker piyasasında yasak petrolü taşıyan gemiler için liman arayışları, ağır yaptırımlar ve jeopolitik gerilimler nedeniyle benzersiz bir kriz yaşanıyor. Mevcut filoların yetersiz kalması ve rotaların uzaması navlun bedellerini hızla yükseltiyor.
Krizin perde arkası: 3 ana neden
Bloomberg ve Signal Ocean verilerine göre krizin temelinde üç temel faktör yatıyor:
- Hayalet Filolar: Rusya ve İran’ın yaptırımları aşmak için kurduğu filo düzeni yüzlerce gemiyi meşgul ediyor. Bu gemiler, “yasak” petrolü kabul edecek liman ararken küresel arzı zorluyor.
- Kızıldeniz Riski: Güvenlik tehditleri nedeniyle gemilerin rotalarını değiştirmesi, yolculuk sürelerini uzatıp gemi arzını daha da azaltıyor.
- Yaşlanan Filo: Küresel süper tanker filosunun %44’ü 15 yaşın üzerinde. Eski gemiler güvenlik riski nedeniyle sınırlı kullanılıyor.
Günlük kazançlar rekor seviyede
Tanker kıtlığı, nakliye ücretlerini yüksek seviyelere taşıyor. ABD’nin Rus petrol devlerine uyguladığı yeni yaptırımlar sonrası fiyatlar yükseldi:
- Süper Tankerler (VLCC): Günlük kazanç 130.000 dolar civarında.
- Suezmax Tankerleri: Günlük kazanç yaklaşık 80.000 dolar.
Gelenekler sarsılıyor
Kriz o kadar derin ki, denizcilik sektörünün kuralları değişti. Normalde tersaneden çıkan gemiler ilk seferlerinde temiz yakıt taşırken, büyük gemiler doğrudan ham petrol taşımak üzere binlerce mil yol gidiyor.
Gelecek öngörüleri
Analistler tanker krizinin ve yüksek taşıma maliyetlerinin 2026’nın ilk yarısına kadar sürebileceğini belirtiyor.
Not: Kaynaklar Bloomberg / Signal Ocean verilerini içermektedir.
Bu içerik yapay zekanın desteğiyle oluşturulmuştur. Bir hata olduğunu düşünüyorsan lütfen iletişime geçin.
