Avrupa Birliği, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşa karşı dondurulan varlıkları kullanarak Ukrayna’ya kredi sağlayıp ekonomik destek sunma planını sürdürmeye çalışıyor. Ancak Belçika’nın sürpriz engeli ve güvence talepleri süreci karmaşıklaştırdı.
AB, Rusya’nın varlıklarını kullanarak Ukrayna’ya 140 milyar euro değerinde kredi vermeyi hedefliyordu; ancak Belçika, planın ilerlemesini durdurdu ve bu kararı Rusya’nın savaş sonrası dava açma ya da dondurulmuş varlıklarını geri isteme riskine dayanarak aldı. Belçika, diğer AB ülkelerinden bu konuda güvence talep ediyor.
Avrupa Komisyonu ise yüksek maliyetli ortak borçlanma ya da doğrudan hibelerin yollarını gündeme getiriyor; fakat bu seçeneklerin de yüksek riskler taşıdığını kabul ediyor. Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, dondurulmuş varlıklarla kredi yolunun en uygulanabilir seçenek olduğuna inanıyor. Kredinin amacı Ukrayna’ya faizsiz bir destek sağlamak ve yalnızca Rusya tazminat öderse geri ödemeyi öngörüyor.
AB içi derin ayrılıklar
Plan, Avrupa’da büyük fikir ayrılıklarına yol açtı. Belçika’nın itirazı güvence paylaşımı üzerinde bir çözüm arayışını öne çıkarırken Slovakya ise askeri harcamalar için garanti verilmesine karşı çıktı. Rusya ise varlıkların kredi teminatı olarak kullanılmasını “el koyma girişimi” olarak görüyor.
Ukrayna’nın bütçe açığının 2026-2027 yıllarında yaklaşık 65 milyar dolar olması bekleniyor. AB yetkilileri Mart veya Nisan’a kadar yeni bir fon akışına ihtiyaç duyulabileceğini belirtiyor. Aralık zirvesinde uzlaşma sağlanamazsa geçici çözümler masaya gelebilir. Belçika’daki bütçe krizi de süreci zorlaştırıyor.
Riskler ve olası katkılar
Norveç’in bu duruma katkı sağlama olasılığı tartışılıyor; yetkililer tek başlarına bu yükü almak istemediklerini ifade ediyor. Uzlaşma sağlanmazsa büyük ekonomik riskler ve siyasi gerilimler masada kalmaya devam edecek.
