Avrupa’da hibrit operasyonlar için yeraltı dünyasıyla bağlantılı ajan ağı
Ukrayna savaşı devam ederken, Kremlin’in hibrit savaş stratejisinin merkezinde Avrupa’da yeraltı bağlantılı sabotaj ve istihbarat faaliyetleri yer alıyor. Raporlar, devlet kurumları ile organize suç gruplarını iç içe geçiren bir ağın devşirme faaliyetlerini sürdürdüğünü gösteriyor.
Ajan devşirme süreçleri ve hedeflenen profiller
Raporda, sabıkalı Rusça konuşan erkeklerin Avrupa’da sabotaj ve saldırı eylemleri için devşirildiği belirtiliyor. Ocak 2022–Temmuz 2025 arasında özellikle Polonya ve Fransa’da 110 Rusya bağlantılı sabotaj girişimi tespit edildi; 89’u başarılı olurken 21’i engellendi. Toplam 131 kişi olaylarla bağlantılı olarak belirlendi; en az 35’i sabıkalıydı ve hapishane veya suç örgütleri aracılığıyla devşirildi. Hedeflenen kişiler genellikle 30 yaş civarında, maddi zorluk yaşayan ve eski Sovyet ülkelerinden gelen Rusça konuşan erkeklerdi. Devşirme çoğunlukla Telegram veya yakın çevre üzerinden yürütülüyor.
Faaliyet kapsamı ve finansman
Rapor, devşirilenlere verilen görevlerin propaganda broşürlerinden kritik altyapılara yönelik sabotajlara kadar değiştiğini; parasal teşvikin önemli bir etken olduğunu vurguluyor. Uzmanlar, Rusya’nın bu operasyonları yasadışı para akışları üzerinden finanse ettiğini ve hem Batı yaptırımlarını delmek hem de suç örgütlerini hibrit stratejinin parçası haline getirmek için kullandığını dile getiriyor.
Görüştürülen uzmanlar ve öneriler
GLOBSEC uzmanı Dominika Hajdu, suç örgütleriyle bağlantının yeni olmadığını belirterek şunları söyledi: “Demir Perde’nin doğusunda yaşayanlar, Sovyet dönemindeki kronik kıtlıkların gölge ekonomiye nasıl bağımlılık yarattığını çok iyi hatırlar.” Avrupa Parlamentosu üyesi Bartłomiej Sienkiewicz, Kremlin’in uzun geçmişe dayalı ilişkisini doğrularken, “Kremlin’in Avrupa’da ajan devşirmek için yeraltı bağlantılarını kullandığından hiç şüphem yok. Asıl mesele, buna nasıl yanıt vereceğimiz.” ifadelerini paylaştı. Rapor, AB’ye yönelik şu önerileri içeriyor: Telegram ve benzeri çevrimiçi platformların daha sıkı izlenmesi, hibrit tehdit tanımının genişletilmesi ve kamu-özel sektör iş birliğinin güçlendirilmesi. Hajdu, ortak bir koordinasyon platformunun oluşturulmasının vurgu yapılan önemli bir adım olduğunu belirtiyor: “Bu nedenle ortak bir koordinasyon platformu oluşturulmalı.”
Sonuç
Uzmanlar, böyle bir platformun Rusya’nın Avrupa’daki hibrit saldırılarını önlemede kilit rol oynayabileceğini ifade ediyor.
Kaynaklar: GLOBSEC, ICCT, DW
